Surah lazim merupakan surah-surah yang sering dibaca oleh umat Islam dalam solat dan amalan harian. Surah-surah ini biasanya terdiri daripada ayat-ayat pendek dan padat dengan makna yang mendalam. Kebanyakan surah lazim ini terletak di bahagian akhir dalam mushaf al-Quran, bermula dari Juzuk ke-30 (Juz Amma).
Surah-surah ini bukan sahaja mudah dihafal, malah mengandungi mesej tauhid, akidah, akhlak dan peringatan terhadap hari akhirat. Justeru itu, ia amat sesuai diajarkan kepada anak-anak sejak usia dini serta menjadi amalan harian bagi semua peringkat umur.
Kepentingan Menghafal Surah Lazim
Menghafal surah lazim mempunyai banyak kelebihan. Selain digunakan dalam solat fardhu dan sunat, ia juga menjadi amalan zikir, bacaan harian serta pengubat hati. Surah-surah ini dipilih kerana:
- Ayatnya pendek dan mudah diingati.
- Kandungannya merangkumi tauhid, kisah para nabi, azab dan nikmat akhirat.
- Diajarkan di peringkat awal pembelajaran al-Quran di sekolah rendah.
- Menjadi sebahagian daripada hafazan wajib di sekolah-sekolah tahfiz dan KAFA.
Menghafal surah lazim juga menjadi asas kepada hafazan yang lebih besar. Ia membentuk hubungan yang erat antara individu dengan al-Quran, serta meningkatkan rasa cinta kepada kalam Allah.
Senarai Surah Lazim dalam Al-Quran
Berikut ialah senarai surah-surah lazim yang paling sering dibaca dan diajar di kalangan umat Islam:
- Surah Al-Fatihah (Pembukaan)
- Surah An-Nas
- Surah Al-Falaq
- Surah Al-Ikhlas
- Surah Al-Lahab (Al-Masad)
- Surah An-Nasr
- Surah Al-Kafirun
- Surah Al-Kawthar
- Surah Al-Ma’un
- Surah Al-Quraisy
- Surah Al-Fil
- Surah Al-Humazah
- Surah Al-‘Asr
- Surah At-Takathur
- Surah Al-Qari’ah
- Surah Al-‘Adiyat
- Surah Az-Zalzalah
- Surah Al-Bayyinah
- Surah Al-Qadr
- Surah Al-‘Alaq
Kebanyakan surah ini terkandung dalam Juz Amma, iaitu juzuk ke-30 dalam al-Quran. Juz ini merupakan juzuk terakhir dan paling popular dikalangan kanak-kanak serta pelajar sekolah agama.
Surah-surah Lazim dalam Solat Harian
Dalam solat fardhu dan sunat, surah-surah lazim digunakan selepas bacaan surah Al-Fatihah. Contohnya:
- Surah Al-Ikhlas sering dibaca kerana mesej tauhidnya yang jelas.
- Surah Al-Falaq dan Surah An-Nas menjadi pelindung daripada gangguan syaitan dan kejahatan.
- Surah Al-Kawthar dan Al-‘Asr pula mengandungi peringatan tentang nikmat dan nilai masa.
Antara kombinasi surah lazim yang digemari ramai termasuk:
- Al-Fatihah + Al-Ikhlas
- Al-Fatihah + Al-Falaq
- Al-Fatihah + An-Nas
- Al-Fatihah + Al-‘Asr
Amalan membaca surah lazim ini dalam solat bukan sahaja memudahkan umat Islam, tetapi juga mendekatkan mereka dengan isi kandungan al-Quran.
Kaedah Mudah Menghafal Surah Lazim
Terdapat beberapa teknik yang boleh digunakan untuk menghafal surah lazim dengan mudah:
- Pengulangan secara harian – Baca satu surah berulang kali setiap hari.
- Gunakan audio atau aplikasi al-Quran – Dengar bacaan daripada qari yang merdu.
- Tulisan dan hafalan serentak – Tulis surah sambil menghafal ayat.
- Kaedah pecahan ayat (chunking) – Hafal dua atau tiga ayat setiap kali sebelum disambungkan.
- Bacaan dalam solat – Praktikkan ayat-ayat yang dihafal dalam solat lima waktu.
Dengan mengulangi surah dalam kehidupan seharian, hafalan menjadi lebih kukuh dan mudah untuk diingati dalam jangka panjang.
Penutup
Surah-surah lazim bukan sekadar ayat-ayat pendek yang dihafal semata-mata. Ia merupakan pintu masuk kepada memahami isi kandungan al-Quran, memupuk rasa cinta kepada kitab suci, dan menjadi bekalan rohani bagi setiap Muslim. Penghayatan terhadap surah-surah ini memberi makna yang besar dalam kehidupan, dari sudut keimanan, akhlak dan amalan harian.
Jadikan amalan membaca dan menghafal surah lazim ini sebagai sebahagian daripada rutin hidup. Ia adalah langkah awal menuju kecintaan yang lebih mendalam terhadap al-Quran, serta kunci kepada kebahagiaan di dunia dan akhirat.
Jika anda ingin mengajar anak-anak atau pelajar untuk menghafal surah lazim, mulakan dengan yang paling pendek dan mudah. Jadikan ia sebagai aktiviti harian keluarga, dan saksikan perubahan positif dalam diri mereka.
Semoga semuanya dipermudahkan, amalkan doa dipermudahkan urusan ini.
Semoga kita semua sentiasa diberi kekuatan untuk membaca, menghafal dan mengamalkan isi kandungan al-Quran dengan penuh istiqamah.